Promocja książki Zofii Macek - "Hitlerowski obóz pracy przymusowej w Szebniach"

„Ten, kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości,
Ten nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani
ma prawa do przyszłości”

Józef Piłsudski  

Zofia Macek jest autorką wielu prac historycznych opisujących dzieje gminy Jasło i wsi Szebnie. Opracowała i wydała „Dzieje Szkoły Podstawowej w Szebniach”, „Wieś Szebnie”, „Parafia Szebnie”, „Zarys Dziejów Ochotniczej Straży Pożarnej w Szebniach”, „OSP w Niepli na tle dziejów wsi”, „Kapłan Niezłomny” i bajki dla dzieci "W magicznym świecie pszczół" oraz „Wesołe historie z pszczelego ula”.

Materiały do nowej popularno - naukowej publikacji autorka zbierała od wielu lat, gromadząc dokumenty, rozmawiając z byłymi więźniami i osobami, które pamiętają te okrutne czasy. Książka ukazała się drukiem we współpracy z Gminną Biblioteką Publiczną w Jaśle z/s w Szebniach w ramach działalności Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej.

27 listopada br. sala domu ludowego w Szebniach wypełniona była do ostatniego miejsca. Promocja książki autorstwa Zofii Macek pt. „Hitlerowski obóz pracy przymusowej w Szebniach” zgromadziła ponad 160 osób. Przybyło wielu gości m.in.: mieszkańcy wsi Szebnie i okolicznych miejscowości, władze powiatu i gminy, władze lokalne i kościelne, rodziny byłych więźniów hitlerowskiego obozu zagłady, profesorowie Uniwersytetu Rzeszowskiego, dyrektorzy podkarpackich muzeów, dyrektorzy szkół oraz dziennikarze z TV Obiektyw i lokalnych portali internetowych.

Tuż przed uroczystym spotkaniem delegacja składająca się z uczniów z Zespołu Szkół w Szebniach z opiekunami i radnym wsi Szebnie złożyła kwiaty i zapaliła znicze na grobach poległych więźniów na Cmentarzu w Dołach Bierowskich i lesie w Dobrucowej.

W domu ludowym gości przywitała Stanisława Ablewicz - dyrektor GBP w Jaśle, a spotkanie rozpoczął koncert zespołu  Expressly Indistinct. Członkowie zespołu- Roman Jarzmik oraz Damian Pis zaprezentowali publiczności utwory poetów m. in. Juliana Tuwima w przygotowanych przez siebie muzycznych aranżacjach. Słowa utworów poetyckich wzbogacone dźwiękami gitar akustycznych wzbudziły wiele emocji i wprowadziły zebranych gości w nastrój zadumy i refleksji.

Podczas uroczystości zostały wręczone Nagrody Wójta Gminy Jasło za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, a także upowszechniania i ochrony dziedzictwa kultury na terenie Gminy Jasło za 2013 rok. Nagrody otrzymali: Zofia Macek - historyk, regionalistka i pisarka oraz ks. Kazimierz Brzyski - proboszcz parafii warzyckiej.

Zofia Macek opowiadając o przeżyciach ludzi, świadków tamtych dni sprawiła, że to spotkanie było niesamowitą lekcją historii, która wśród gości wywołała ogromne wzruszenie.

Autorka wydawnictwa składa podziękowania wszystkim, którzy nie szczędzili trudu i dali ogromny wkład pracy w przygotowaniu do druku tak obszernego dokumentu: Marioli Bożek, Stanisławie Ablewicz, Izabeli Tomaszewskiej, Beacie Ablewicz, Januszowi Truty, Annie Macek i Pawłowi Macek.

Autorka dziękuje również wszystkim paniom z Kół Gospodyń Wiejskich z Szebni, Niepli, Osobnicy i Warzyc oraz Stowarzyszenia Rozwoju Kultury Ludowej Ziemi Jasielskiej w Trzcinicy za przygotowanie uroczystego spotkania.

Na zakończenie, aby zachęcić Państwa do lektury publikujemy wstęp z książki Zofii Macek "Hitlerowski obóz pracy przymusowej w Szebniach":

„Mijają lata, upływa czas, przemijają ludzie – świadkowie tamtych dni, zaciera się pamięć o minionych tragicznych latach, latach okupacji hitlerowskiej na ziemiach wszystkich regionów naszej Ojczyzny.

Czas zabliźnił rany odniesione w sensie fizycznym, a nade wszystko odniesione na psychice polskiego narodu i narodu żydowskiego tępionego w bezwzględny sposób przez okupanta. Lecz pamięć o tragedii Polaków mordowanych przez hitlerowców i w tym samym czasie – 70 lat temu przez zorganizowane bandy OUN – UPA na Wołyniu, Zachodniej Ukrainie i Galicji musi przetrwać, nie może przeminąć, chociaż rany dawno się zabliźniły.

Na ziemi jasielskiej pozostały ślady po miejscach kaźni: w Szebniach, Dobrucowej, Warzycach, „Dołach Bierowskich”, w Hałbowie, na Podzamczu, na cmentarzyskach Żydów, Polaków, Rosjan, Cyganów i innych narodowości.

W siedemdziesiątą rocznicę utworzenia przez Niemców obozu pracy przymusowej „Zwangsarbeitslager” w Szebniach pragnieniem autorki jest przedstawienie pro memoria dziejów tego obozu oraz obozów jeńców radzieckich.

Podstawową bazą źródłową podanych w książce faktów są wypowiedzi ludzi mających o tych obozach bezpośrednie lub pośrednie wiadomości.

O obozach jeńców radzieckich można było uzyskać informacje tylko od tych Szebnian, którzy wykonywali w obozie pewne nakazane przez Niemców czynności lub tych, którzy życie obozu obserwowali z zewnątrz. Można tu wymienić między innymi ówczesnego proboszcza ks. Józefa Opiołę, sołtysa Piotra Żółkosia, Annę Winiarz – Nowakową, Sabinę Wójcikową, (zeznania znajdują się w Archiwum IPN w Rzeszowie), zatrudnionych w obozie robotników najemnych: Józefa Dobosza, Kazimierza Oszajcę, Stanisława Zająca, Franciszka Piękosia, Aleksandra Śmietanę i innych.

Ogromną i spontaniczną wiedzę wnieśli byli więźniowie obozu pracy przymusowej
w Szebniach, którzy odwiedzali to miejsce, zwiedzali Izbę Pamięci Narodowej (IPN), zostawiali swój ślad w kronice IPN, dzielili się wspomnieniami spisanymi przez siebie.

W opracowaniu niniejszym znajdują się wspomnienia byłych więźniów Polaków
i Żydów, jest kilka biogramów sporządzonych przez byłego więźnia Mariana Rzącę
z Katowic, a przekazanych do IPN w szkole w Szebniach.

Wykorzystano wspomnienia świadków tamtych dni, a w szczególności świadków mordu dokonanego na Żydach i Polakach w lesie w Dobrucowej.

Społeczeństwo Szebni i okolic niosące pomoc więźniom obozu w Szebniach Aryjczykom i Żydom czyniło to z potrzeby serca, a nie z chęci jakiegokolwiek zysku.

Opisując dzieje obozów hitlerowskich w Szebniach czynię to dla młodych, którzy historię tamtych lat znają z filmów, czasem z literatury, niekiedy opowiadań swoich dziadków i w bardzo uszczuplonej (niestety) formie z lekcji historii.

Piszę dla przypomnienia ile cierpień i upodlenia musiały znosić istoty ludzkie zamknięte za drutami obozu: Rosjanie, Żydzi, Polacy, Cyganie, Słowacy, Łemkowie, Ukraińcy i inne narodowości.

Tutaj cierpieli i ginęli niewinni ludzie, ginęły niewinne dzieci, ginęli patrioci, którym leżało na sercu dobro i wolność Ojczyzny.

Cierpieli i ginęli Żydzi tylko za to, że byli Żydami…”

GBP w Jaśle z/s w Szebniach